تکنولوژی آموزشی در جهان امروز

نقش اسباب بازی در رشد فكري کودکان بسیار مهم است. به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند. کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم می دارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. به طوری که بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است. چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می گردد و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد.

اسباب بازی های آموزشی دو هدف عمده دارند: یکی سرگرمی و دیگری توسعه مهارتهای کودکان. اولین هدف کاملا روشن است. کودکان دوست دارند که بازی کنند. بنابراین تمام اسباب بازیها به انضمام اسباب بازیهای آموزشی، برای کودکان جنبه سرگرمی دارند مگر اینکه کودک، خود تمایلی به بازی کردن نداشته باشد. دومین هدف اسباب بازی های آموزشی توسعه مهارتهای کودکان می باشد. اما این هدف برای همگان کاملا واضح و روشن نیست. بیشتر والدین فکر می کنند که تنها هدف اسباب بازی ها تفریح و سرگرمیها نمی دانند که اسباب بازی های آموزشی برای کمک به آموزش بهتر کودکان طراحی شده اند. به همین دلیل است که در انتخاب اسباب بازی، بیشتر اسباب بازی هایی که جنبه لوکس و فانتزی دارند را برای کودکانشان خریداری می نمایند.

اسباب بازی های مناسب برای کودکان پیش دبستانی

يك) پازل ها و بازی های حل مسئله:

امروزه پازلها و بازیهای حل مسئله در اشکال و ابعاد مختلف به وفور در بازار یافت می شوند. کیفیت و طراحی آنها نیز روز به روز بهتر و متنوع تر می شود. پازلها با توجه به ماهیتی که دارند قدرت تمرکز، تفکر خلاق و منطقی را در کودکان افزایش داده و کودکان را وادار به تفکر می کنند. کودک با تمرکز بر روی پازل به راحتی قطعه ها را جابجا کرده و آنرا حل می کند. به طوری که در بعضی مواقع موجب حیرت والدین خود می شود. پازلها و بازیهای حل مسئله بهترین نوع اسباب بازی های آموزشی برای کودکان سنین پیش دبستانی هستند. زیرا آنها چند بعدی و قابل لمس هستند، مدلهای مختلف برای سنین مختلف وجود دارد و کودک می تواند به تنهایی و یا با دوستان خود به بازی بپردازد.

دو) اسباب بازی های علمی و طبیعی:

اسباب بازی های علمی برای این گروه سنی، دنیایی از علم هستند. اینگونه اسباب بازی ها این شانس را به کودک می دهند که دنیای اطراف را کشف کرده و دامنه دانستنی های خود را افزایش دهند. اما متاسفانه والدین هنگام انتخاب اسباب بازی، کمتر به دنبال خرید اینگونه اسباب بازی ها هستند.

3) لگو:

لگوها قطعاتی هستند که کودکان از طریق متصل کردن آنها به یکدیگر، اشکال مختلفی را می سازند. این بازی بسیار مورد توجه و علاقه کودکان می باشد. لگوها به تفکر، ابتکار و خلاقیت کودک کمک بسیاری می نمایند.

4) وایت برد:

وایت برد یکی از انعطاف پذیرترین اسباب بازی های گروه سنی پیش دبستانی است که برای رشد خلاقیت کودکان بسیار مفید هستند. کودک از طریق تخته سیاه یا وایت برد، نوشتن و نقاشی کردن را تجربه کرده و نقش افراد مختلف به ویژه معلم را بازی می کند.

پنج) دوچرخه:

داشتن دوچرخه به عنوان اسباب بازی، برای یک کودک پیش دبستانی نهایت آرزوست. والدین باید هنگام خرید دوچرخه دقت کرده و سایزی که مناسب با قد و جثه کودک است را خریداری نمایند و از سلامت و استاندارد بودن دوچرخه اطمینان حاصل نمایند.

شش) ابزار و آلات موسیقی:

موسیقی نقش بسزایی در رشد فکری و شخصیتی کودک دارد. اگر کودک شما کوچکترین توجهی به موسیقی نشان می دهد، وقت آن است که او را با یک ابزار واقعی موسیقی آشنا کنید. والدین می توانند با در اختیار گذاشتن آلات گوناگون موسیقی همچون پیانو، گیتار و ... در سایز کوچک، دید کودک را در موسیقی گسترش داده و این فرصت را به کودک بدهند که نه تنها عشق و علاقه خود را به موسیقی افزایش دهد بلکه مهارتهای هنری خود را نیز به معرض نمایش گذاشته و خود را کشف نماید.

هفت) گل بازی:

كودك برای شكل دادن به گل از عضلات دست استفاده می‏كند و به دنبال آن چشم را به همكاری با دست وا می‏دارد و از قوه ی تخیل و تصور خویش برای خلق و ابداع آن كمك گرفته و چیزی را می‏آفریند. از آنجا كه هماهنگی چشم و دست برای رشد كودك ضروری است، لازم است برای كودكان فعالیت‏هایی كه منجر به هماهنگی حركتی چشم و دست می‏شود مانند نقاشی (استفاده از رنگ، قلم‏مو، آبرنگ و ...)، گل‏بازی، ساختن مجسمه‏ها و كارهای گلی، خمیربازی و نقاشی با انگشت را در نظر گرفت.

كودكان با گل‏بازی می‏توانند ایده‏های گوناگون خود را زودتر پیاده كنند، لذت و آرامشی كه در زمان بازی با گل به دست می‏آورند از نقطه نظر درمانی بسیار بااهمیت است. تجربیات بازی درمانگران نشان داده است كه كودكان عصبی و زودرنج را می‏توان از طریق گل‏بازی، شن‏بازی و آب‏بازی درمان كرد.

بازی كردن با آب، خاك، شن و گل اثر معجزه‏آسایی در حل مشكلات و بروز خلاقیت كودكان دارد. آنان از طریق بازی و ساختن یك غول، گرگ، سگ، مار و ... آن را مورد حمله قرار دادن و خراب كردن می‏توانند از ترس‏ها، وهمیات، احساسات و پندارهای واهی رهایی یابند.

راهله بهرامي ساماني

دانشجوي كارشناسي ارشد تكنولوژي آموزشي

شماره ۱۰۶۷ هفته نامه زردکوه